Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν στην Ολλανδία δημιούργησαν ένα μοναδικό μοντέλο που μιμείται τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται στον οργανισμό ο Δάγκειος πυρετός μετά από τη μόλυνση του ασθενούς.

Πρόκειται για ένα μοντέλο «δάγκειου πυρετού σε τσιπ», το οποίο θα βοηθήσει τους επιστήμονες να μελετήσουν τον ιό πιο αποτελεσματικά. Ο χρόνος είναι κρίσιμος αφού η κλιματική αλλαγή συμβάλλει στην εξάπλωση της συγκεκριμένης ασθένειας παγκοσμίως.

Η ομάδα των ερευνητών χρησιμοποιώντας τεχνολογία «organ-on-a-chip», κατάφερε να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη του ιού του δάγκειου πυρετού. Αυτό επέτρεψε στους ερευνητές να μελετήσουν την ασθένεια σε κυτταρικό επίπεδο, ειδικά την πιο επικίνδυνη επίδρασή της, το αιμορραγικό σοκ, που μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αιμορραγία και ανεπάρκεια οργάνων.

«Βρήκαμε ότι οι μηχανικές ιδιότητες των ενδοθηλιακών κυττάρων, εκείνων που επενδύουν τα αιμοφόρα αγγεία μας, αλλάζουν κατά τη διάρκεια του δάγκειου πυρετού», λέει ο επικεφαλής ερευνητής Alireza Mashaghi. «Αυτό διαταράσσει τον τρόπο συγκράτησης των αιμοφόρων αγγείων, προκαλώντας διαρροή αίματος προς τα έξω», προσθέτει.

Ο Mashaghi εξηγεί ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα, η μηχανική ήταν ένας κρίκος που έλειπε τόσο στην ιατρική όσο και στην έρευνα για τους ιούς. «Τώρα βλέπουμε πόσο κρίσιμη είναι. Οι μηχανικοί βοηθούν να εξηγηθεί πώς οι ασθένειες αλλάζουν το σώμα - όχι μόνο χημικά, αλλά και οργανικά», διευκρινίζει.

Αυτή η διεπιστημονική προσέγγιση του συνδυασμού της ιολογίας, της κυτταρικής βιολογίας και της εμβιομηχανικής είναι ιδιαίτερα πολύτιμη στην ανάπτυξη φαρμάκων, όπου το κόστος και τα ποσοστά αποτυχίας είναι υψηλά. Ένα μοντέλο σαν αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει στη δοκιμή θεραπειών πιο γρήγορα, φθηνότερα και πιο ηθικά από τις μελέτες σε ζώα.

Η ομάδα εργάζεται ήδη για το επόμενο βήμα: την μοντελοποίηση του τρόπου με τον οποίο ο δάγκειος πυρετός επηρεάζει το δέρμα - το πρώτο όργανο με το οποίο αλληλεπιδρά ο ιός μετά από ένα τσίμπημα κουνουπιού.

«Το δέρμα επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από την εξωτερική θερμοκρασία», ξεκαθαρίζει ο Mashaghi. «Θέλουμε να δούμε πώς οι αλλαγές στη θερμότητα και την υγρασία επηρεάζουν τις ανοσολογικές αποκρίσεις στο δέρμα», συμπληρώνει.

Ποιος είναι ο στόχος της ομάδας; Ένα «skin-on-a-chip» (ιστός δέρματος σε τσιπ) που μπορεί να εκτεθεί σε διαφορετικές κλιματικές συνθήκες για να μελετήσουν οι ερευνητές πώς συμπεριφέρονται τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να αποκαλύψει ακόμη προηγούμενα στάδια μόλυνσης και πώς το κλίμα μπορεί να τα αλλάξει. «Φέρνοντας τη μηχανική στην ιολογία, προσπαθούμε να εξελίξουμε περαιτέρω τις έρευνές μας», λέει ο Mashaghi. «Είναι συναρπαστικό να βλέπουμε πόσο μακριά μπορούμε να φτάσουμε συνδυάζοντας διαφορετικές μεθόδους», καταλήγει.