Κάθε χρόνο βλέπουμε όλο και περισσότερες φωτιές να ξεσπούν σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Μάλιστα, στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για φωτιές που γρήγορα λαμβάνουν μεγάλες διαστάσεις και γίνονται ανεξέλεγκτες. Το φαινόμενο δεν παρατηρείται μόνο στη χώρα μας αλλά και παγκοσμίως.
Στις αρχές του 2024, η Χιλή έζησε τον χειρότερο εφιάλτη στην ιστορία της λόγω των καταστροφικών πυρκαγιών που εκδηλώθηκαν και στοίχησαν τη ζωή σε περισσότερους από 130 ανθρώπους. Πέρυσι, οι πυρκαγιές στον Καναδά που έσπασαν ρεκόρ έκαιγαν από τον Μάρτιο έως τον Νοέμβριο αλλά και τον Αύγουστο. Οι φλόγες κατέστρεψαν το νησί Μάουι, στη Χαβάη.
Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Ecology & Evolution δείχνει ότι ο αριθμός και η ένταση των πιο ακραίων πυρκαγιών στη Γη έχουν διπλασιαστεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Οι συγγραφείς της νέας μελέτης, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Τασμανίας, υπολόγισαν για πρώτη φορά την ενέργεια που απελευθερώθηκε από διαφορετικές πυρκαγιές για 21 χρόνια από το 2003 έως το 2023. Αυτό το έκαναν χρησιμοποιώντας έναν δορυφορικό αισθητήρα που μπορεί να αναγνωρίσει τη θερμότητα από τις πυρκαγιές, μετρώντας την ενέργεια η οποία απελευθερώνεται ως «δύναμη ακτινοβολίας φωτιάς».
Καταγράφηκαν 30 εκατομμύρια πυρκαγιές τα τελευταία 20 χρόνια
Οι ερευνητές εντόπισαν συνολικά 30 εκατομμύρια πυρκαγιές. Στη συνέχεια επέλεξαν τις κορυφαίες 2.913 με την περισσότερη ενέργεια που απελευθερώθηκε, δηλαδή τις «πιο ακραίες» πυρκαγιές κατά 0,01%.
Μέσα από τη μελέτη γίνεται αντιπληπτό ότι οι ακραίες πυρκαγιές γίνονται πιο συχνές, με τον αριθμό τους να έχει διπλασιαστεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Από το 2017, η Γη γνώρισε έξι χρόνια με τον υψηλότερο αριθμό ακραίων πυρκαγιών (εκτός από το 2022).
Είναι σημαντικό ότι αυτές οι ακραίες πυρκαγιές γίνονται επίσης ακόμη πιο έντονες αφού σύμφωνα με τις καταγραφές διαπιστώθηκε ότι απελευθέρωσαν διπλάσια ενέργεια από εκείνες παλαιότερων ετών.
Πόσο βλάπτει τους πνεύμονες ο καπνός από τις φωτιές
Ο καπνός της πυρκαγιάς μπορεί να είναι εξαιρετικά επιβλαβής για τους πνεύμονες, ειδικά για τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με άσθμα, ΧΑΠ, βρογχίτιδα, χρόνια καρδιακή νόσο ή διαβήτη.
Ένας από τους πολλούς ρύπους που βρίσκονται στον καπνό της πυρκαγιάς είναι η σωματιδιακή ρύπανση, η οποία είναι ένα μείγμα πολύ μικροσκοπικών στερεών και υγρών σωματιδίων που αιωρούνται στον αέρα. Πολλά από τα σωματίδια στον καπνό της πυρκαγιάς δεν είναι μεγαλύτερα από το ένα τρίτο της διαμέτρου των μαλλιών μας. Αυτά τα σωματίδια είναι τόσο μικρά που εισέρχονται και μένουν βαθιά στους πνεύμονες.
Η σωματιδιακή ρύπανση προκαλεί κρίσεις άσθματος, καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά. Μπορεί ακόμα και να οδηγήσει στον θάνατο ένα άτομο.
Μελέτες στην Καλιφόρνια διαπίστωσαν ότι τα παιδιά που ανέπνεαν τον καπνό κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών είχαν περισσότερο βήχα, συριγμό, βρογχίτιδα, ή συμπτώματα κρυολογήματος και ήταν πιο πιθανό να πρέπει να πάνε στο γιατρό ή στο νοσοκομείο για αναπνευστικά αίτια, ειδικά από άσθμα.
Μια άλλη απειλή από τον καπνό των δασικών πυρκαγιών είναι το μονοξείδιο του άνθρακα (CO) - ένα άχρωμο, άοσμο αέριο που είναι πιο συνηθισμένο κατά τα στάδια που σιγοκαίει μια πυρκαγιά και σε κοντινή απόσταση από τη φωτιά. Η εισπνοή CO μειώνει την παροχή οξυγόνου στα όργανα και τους ιστούς του σώματος και μπορεί να οδηγήσει σε πονοκεφάλους, ναυτία, ζάλη και, σε υψηλές συγκεντρώσεις να προκαλέσει πρόωρο θάνατο.
Οι πυρκαγιές διασπείρουν πολλές άλλες επιβλαβείς εκπομπές, συμπεριλαμβανομένων των οξειδίων του αζώτου και πολλών επικίνδυνων ατμοσφαιρικών ρύπων.
