Η νέα ταινία Barbie, της Greta Gerwig με πρωταγωνίστρια τη Margot Robbie προβάλλεται από τις 21 Ιουλίου στους κινηματογράφους. Η ταινία βασίζεται στη διάσημη κούκλα της Mattel, η οποία φυσικά έχει δίπλα της τον Ken, που υποδύεται ο Ryan Gosling.
Για δεκαετίες, η Barbie προβάλλει το πρότυπο της αδύνατης γυναίκας, με το ιδανικό σώμα, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που έχει κατηγορηθεί ότι πλήττει την αυτοεκτίμηση των κοριτσιών και των γυναικών. Για την επιρροή που ασκεί η Barbie στο γυναικείο φύλο και με αφορμή την ταινία το nature.com μίλησε με την Jennifer Webb, κλινική ψυχολόγο υγείας στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας στην πόλη Charlotte. Η επιστήμονας νωρίτερα φέτος δημοσίευσε μια μελέτη για την Barbie, συσχετίζοντάς την με την εικόνα που έχουμε για το σώμα μας επηρεαζόμενοι από πρότυπα που προβάλλονται στα ΜΜΕ.
Η μελέτη εξετάζει,μεταξύ άλλων τα αποτελέσματα μιας από τις πολλές αλλαγές που είχε η Barbie τις τελευταίες δεκαετίες. Από το 2015, η κατασκευάστρια εταιρεία της Barbie, η Mattel, κυκλοφόρησε μια σειρά από κούκλες με ευλύγιστες αρθρώσεις, οι οποίες μπορούν να τοποθετηθούν σε ενεργές στάσεις, προφανώς κάνοντάς τες να φαίνονται περισσότερο σαν κάτι αληθινό και λιγότερο σαν αντικείμενα. Στη συνέχεια, το 2016, η Mattel διαφοροποίησε τα σχήματα του σώματος της εμβληματικής κούκλας της. Σήμερα, μπορείτε να αγοράσετε μια γιατρό Barbie με καμπύλες, η οποία φοράει φλατ παπούτσια.
Η Barbie αντικατοπτρίζει την προσπάθεια της Mattel να κάνει την κούκλα περισσότερο σαν τα κορίτσια που παίζουν μαζί της. Η ταινία είναι για τον αγώνα να είναι κανείς αυθεντικός σε έναν κόσμο αντικρουόμενων και συχνά πολύ έμφυλων προσδοκιών. Αλλά η σταρ της Barbie, Margot Robbie είναι ακόμα ξανθιά, λευκή και αδύνατη, γράφει το nature.com. Το Nature ζήτησε από την Webb την εκτίμησή της για το εάν η Barbie είναι ή μπορεί να γίνει δύναμη του καλού στη ζωή των κοριτσιών και των γυναικών. Αλλά πρώτα, της τέθηκε μία πολύ σημαντική ερώτηση.
- Πιστεύετε ότι η Barbie ήταν γενικά καλή ή κακή επιρροή για τα κορίτσια και τις γυναίκες;
Αυτή είναι μια πολύ περίπλοκη ερώτηση. Περιορίζοντας το μόνο στην ερευνητική βιβλιογραφία ψυχολογίας, τα τελευταία 20 χρόνια, είχαμε δεκάδες μελέτες που εξέτασαν ορισμένα από αυτά τα ζητήματα. Και τα συμπεράσματα είναι μικτά. Ο λόγος είναι επειδή τα πεδία έρευνας δεν είναι ομοιόμορφα. Το μεγαλύτερο μέρος των ερευνών, αν όχι το σύνολο, έχει διεξαχθεί σε δυτικές χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Και τα δείγματα ήταν κυρίως λευκά νεαρά κορίτσια. Όταν κοιτάμε αυτά τα δείγματα βλέπουμε κάποιες ενδείξεις ότι η έκθεση στο πρότυπο της Barbie ή άλλων παρόμοιων αδύνατων και καλίγραμμων κουκλών επηρεάζει τις εμπειρίες των νεαρών κοριτσιών σχετικά με την εικόνα του σώματος. Για παράδειγμα, βλέπουμε χαμηλότερη αυτοεκτίμηση του σώματος και μεγαλύτερη αποδοχή των αδύνατων προτύπων.
Γνωρίζουμε επίσης από ορισμένες από αυτές τις έρευνες ότι η προκατάληψη βάρους εδραιώνεται πραγματικά σε πολύ μικρές ηλικίες. Ορισμένες από τις έρευνες εξέτασαν ακόμη και νεαρά κορίτσια ηλικίας 3-5 ετών που βλέπουν εικόνες αυτής της νεότερης γενιάς Barbie ή παίζουν με τέτοιες κούκλες.
- Μπορούν αυτές οι επιρροές να απομονωθούν;
Είναι δύσκολο. Πολλές έρευνες χρησιμοποιούν ένα μοντέλο τριμερούς επιρροής, το οποίο λαμβάνει υπόψη τη συμβολή των μέσων ενημέρωσης, της οικογένειας και των συνομηλίκων. Αυτό που συνειδητοποιούμε τώρα, όμως, είναι ότι η συνιστώσα των μέσων ενημέρωσης πρέπει πραγματικά να επικεντρώνεται και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Και αναγνωρίζουμε επίσης ότι πρέπει να σκεφτόμαστε μια τέταρτη δύναμη: τα μηνύματα για την προσωπική υγεία και τη δημόσια υγεία.
- Η μελέτη σας με τη φοιτήτρια Nataya Ford εξέτασε μια γραμμή Barbie με περισσότερη κίνηση στις αρθρώσεις, με σκοπό να εμπνεύσει το σωματικά ενεργό παιχνίδι. Πώς αντέδρασαν οι φοιτήτριες που συμμετείχαν;
Με τις Made to Move Barbies, παρόλο που είναι πιο αρθρωμένες και μπορεί κάποιος να παίξει πιο ενεργά μαζί τους, η πρώτη γενιά εξακολουθούσε να επικεντρώνεται σε έναν συγκεκριμένο σωματότυπο: αυτόν της πολύς αδύνατης κούκλας. Και αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι ότι αυτές οι νεαρές γυναίκες αντιλήφθηκαν ότι αυτές οι κούκλες ήταν μια αξιόπιστη αναφορά για να συγκριθούν.
Η μελέτη μας ήταν λίγο διαφορετική επειδή εστιάσαμε πραγματικά στους καταναλωτές Gen Z και Millennial, εκείνους που μπορεί να εκτεθούν στο ψηφιακό μάρκετινγκ για την Barbie.
