Το κόκκινο κρέας βρίσκεται στην κορυφή της διατροφικής πυραμίδας, κυρίως λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε κορεσμένα λιπαρά. Για τον λόγο αυτό, οι διατροφικές συστάσεις προτείνουν τη σποραδική και όχι την τακτική κατανάλωσή του.
Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, οι οδηγίες των ειδικών έχουν αλλάξει. Η έμφαση έχει μετατοπιστεί από τα κορεσμένα λιπαρά στη ζάχαρη και τους απλούς υδατάνθρακες, οι οποίοι φαίνεται να διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην εμφάνιση του διαβήτη τύπου 2 και διαφόρων καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Παράλληλα, η χορτοφαγική διατροφή και οι παραλλαγές της, όπως η βίγκαν ή η πεσκατοριανή, κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος. Πολλοί υποστηρίζουν ότι μια διατροφή χωρίς κόκκινο κρέας μπορεί να καλύψει όλες τις διατροφικές ανάγκες του οργανισμού, προσφέροντας απαραίτητα θρεπτικά συστατικά χωρίς τα κορεσμένα λιπαρά και τις περιττές θερμίδες.
Τι ισχύει, όμως, στην πραγματικότητα;
Η απάντηση είναι απλή: μια υγιεινή διατροφή μπορεί να περιλαμβάνει ή να αποκλείει το κόκκινο κρέας, αρκεί να είναι ισορροπημένη και πλήρης. Το κλειδί βρίσκεται στην ποικιλία και στην ποιότητα των τροφών που καταναλώνετε. Η επαρκής πρόσληψη λαχανικών, δημητριακών ολικής άλεσης, οσπρίων και φρούτων είναι απαραίτητη, ενώ η κατανάλωση τόσο κόκκινου κρέατος όσο και επεξεργασμένων τροφίμων θα πρέπει να γίνεται με μέτρο, στο πλαίσιο ενός συνολικά υγιεινού τρόπου ζωής.
«Πολλές έρευνες έχουν αναφέρει ότι η μεγάλη κατανάλωση του κόκκινου κρέατος συνδέεται με αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης διαβήτη, καρδιαγγειακών νοσημάτων και καρκίνου. Ωστόσο, το θέμα είναι πως τα άτομα που προσλαμβάνουν τακτικά μεγάλες ποσότητες κόκκινου κρέατος από την διατροφή τους, κατά κανόνα ακολουθούν ένα λιγότερο υγιές lifestyle, με λιγότερη σωματική άσκηση και περισσότερα επεξεργασμένα τρόφιμα και γλυκά. Υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε αυτόν που θα φάει ένα μοσχαρίσιο μπέργκερ με τυριά και τηγανιτές πατάτες και σε εκείνον που θα φάει μια μικρή μερίδα άπαχης μοσχαρίσιας μπριζόλας μαζί με λαχανικά», εξήγησε στην «The Washington Post» η δρ. Kristina Petersen, επίκουρη καθηγήτρια επιστήμης τροφίμων στο Pennsylvania State University.
Πράγματι, το κόκκινο κρέας είναι συνήθως αρκετά πλούσιο σε κορεσμένα λίπη, τα οποία θεωρούνται βλαβερά για την υγεία του καρδιαγγειακού μας συστήματος.
Πόσο κόκκινο κρέας μπορούμε να τρώμε κάθε εβδομάδα
«Ωστόσο, επιλέγοντας κοπές με λιγότερο λίπος και σερβίροντας μικρότερες ποσότητες, μπορούμε σε μεγάλο βαθμό να περιορίσουμε τα κορεσμένα λιπαρά που προσλαμβάνουμε μέσα από το κόκκινο κρέας», επισημαίνει ο δρ. Qi Sun, καθηγητής διαιτολογίας Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (ΝYU).
Ο ίδιος τονίζει ότι μια μερίδα θα έπρεπε να ορίζεται ως ένα κομμάτι κόκκινου κρέατος που ζυγίζει 70 – 85 γρ. (μαγειρεμένο): «Μια τέτοια ποσότητα, συνήθως δεν περιέχει πάνω από 4 γρ. κορεσμένων λιπαρών. Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί τρώνε μια μπριζόλα ή ένα μπέργκερ που αντιστοιχεί με 2, 3 ή και περισσότερες μερίδες».
Όσον αφορά την συχνότητα, το Αμερικανικό Ινστιτούτο της Έρευνας για τον Καρκίνο (AICR) συνιστά να μην προσλαμβάνουμε πάνω από 4 – 6 τέτοιες μερίδες εβδομαδιαίως, πράγμα που σημαίνει ότι σε μικρές ποσότητες μπορούμε να τρώμε κόκκινο κρέας αρκετές φορές την εβδομάδα. Σύμφωνα, δηλαδή με τον καθηγητή, ο μέσος άνθρωπος μπορεί να τρώει 280 με 510 γρ. σε εβδομαδιαία βάση. Οι γυναίκες και τα πιο μικρόσωμα άτομα συνίσταται να περιορίζονται στο κατώτερο όριο, ενώ οι πιο μεγαλόσωμοι άνθρωποι και οι άνδρες μπορούν να απολαύσουν μέχρι και περίπου μισό κιλό μαγειρεμένου κρέατος εβδομαδιαίως χωρίς φόβο.
Με τη συγκεκριμένη οδηγία συμφωνεί και το Συμβούλιο για τον Καρκίνο της Αυστραλίας, το οποίο συμβουλεύει στους πολίτες να περιορίζουν την κατανάλωση του κόκκινου άπαχου κρέατος στα 455 γρ. μαγειρεμένου κρέατος (το οποίο αντιστοιχεί σε 600 – 700 γρ. ωμού κρέατος) την εβδομάδα.
Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, το κόκκινο κρέας έχει ορισμένα διατροφικά οφέλη, προσφέροντας θρεπτικά συστατικά που σπάνια βρίσκουμε σε τέτοιες ποσότητες αλλού. Αφενός διαθέτει υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, η οποία βοηθά στην διατήρηση της μυϊκής μας μάζας όσο μεγαλώνουμε, αφετέρου είναι και πλούσιο σε βιταμίνη Β12, σίδηρο και ψευδάργυρο.
«Πέρα από την ποσότητα και την ποιότητα του κόκκινου κρέατος, αυτό που έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία είναι το τι συνοδεύει το κρέας μας. Μπορείτε να τρώτε μικρές ποσότητες κόκκινου κρέατος, αλλά για να θεωρείται η διατροφή σας υγιεινή θα πρέπει να το συνοδεύετε κυρίως με λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης, όχι τηγανιτά και απλούς υδατάνθρακες», καταλήγει o δρ. Qi Sun.