Τα ποσοστά είναι εξαιρετικά υψηλά: έως και το 89% του ανδρικού πληθυσμού και το 99% του γυναικείου πληθυσμού ισχυρίζονται ότι υποφέρουν ή έχουν υποφέρει από πονοκεφάλους σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Στο πλαίσιο αυτού του συμπτώματος, οι πρωτοπαθείς πονοκέφαλοι αποτελούν την επικρατέστερη ομάδα, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το 90% των περιπτώσεων.

«Αν και υπάρχουν περισσότεροι από 200 τύποι πονοκεφάλου, η κεφαλαλγία τάσεως (με επιπολασμό πάνω από 60% του πληθυσμού) και η ημικρανία (με 15%) είναι οι πιο συνηθισμένοι. Αυτές, μαζί με την αθροιστική κεφαλαλγία, αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών που πάσχουν από χρόνιο πονοκέφαλο», εξηγεί ο Pablo Irimia, συντονιστής της ομάδας μελέτης SEN Headache Study Group.

Σύμφωνα με τον ειδικό, «αν και η ταλαιπωρία από πρωτοπαθή πονοκέφαλο έχει συνήθως ήδη σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία και την ποιότητα ζωής του ασθενούς που πάσχει από αυτόν, αυτές θα είναι ακόμη μεγαλύτερες ανάλογα με το είδος του πόνου και την υποτροπή της κρίσης».

Ημικρανία

Όπως αναφέρθηκε, η ημικρανία είναι μια συχνή και αναπηρική πρωτοπαθής κεφαλαλγία. Επιδημιολογικές μελέτες έχουν τεκμηριώσει τον υψηλό επιπολασμό της και τις τεράστιες κοινωνικοοικονομικές και προσωπικές επιπτώσεις της. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Έρευνα για την Επιβάρυνση των Ασθενειών 2010, είναι η τρίτη πιο διαδεδομένη διαταραχή και η έβδομη κύρια αιτία αναπηρίας στον κόσμο.

Η 3η έκδοση της Διεθνούς Ταξινόμησης των Πονοκεφάλων αναφέρει ότι η κατάσταση αυτή χωρίζεται σε δύο κύριους υποτύπους: χωρίς αύρα και με αύρα. Η ημικρανία χωρίς αύρα είναι ένας επαναλαμβανόμενος πονοκέφαλος με επεισόδια διάρκειας 4 έως 72 ωρών. Τα τυπικά χαρακτηριστικά είναι η μονόπλευρη εντόπιση, ο παλλόμενος χαρακτήρας (η αίσθηση ότι το κεφάλι πάλλεται), η μέτρια ή σοβαρή ένταση, η επιδείνωση με τη σωματική δραστηριότητα και η συσχέτιση με ναυτία ή φωτοφοβία (δυσφορία παρουσία πολύ έντονου ή εκτυφλωτικού φωτός) και φωνοφοβία (παράλογος φόβος για δυνατούς ήχους).

Η ημικρανία με αύρα χαρακτηρίζεται από περιοδικά επεισόδια διάρκειας μερικών λεπτών, με μονομερή, παροδικά, οπτικά αισθητηριακά συμπτώματα ή συμπτώματα του κεντρικού νευρικού συστήματος, τα οποία αναπτύσσονται προοδευτικά και συνήθως προηγούνται της κεφαλαλγίας.

Πονοκέφαλος τάσης

Η κεφαλαλγία τάσης είναι πολύ συχνή, με επιπολασμό κατά τη διάρκεια της ζωής στον γενικό πληθυσμό που κυμαίνεται από 30% έως 78% σύμφωνα με μελέτες, και έχει πολύ υψηλές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις.

Παρουσιάζεται ως πόνος που εντοπίζεται στην ινιακή περιοχή του κεφαλιού ή του μετώπου, φτάνοντας μερικές φορές μέχρι την αυχενική περιοχή. Ο πόνος περιγράφεται ως πίεση παρά ως σφυγμός και είναι συνήθως μέτριας έντασης. Μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία αλλά όχι από εμετό και από υπερευαισθησία στο φως και στο θόρυβο. Η κεφαλαλγία τάσης δεν επιδεινώνεται από τη συνήθη σωματική δραστηριότητα, σε αντίθεση με την ημικρανία.

Είναι συνήθως παρούσα καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας και συνήθως δεν εμποδίζει το άτομο να εκτελέσει τη συνήθη σωματική του δραστηριότητα.

Παράγοντες κινδύνου για πονοκέφαλο

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες κινδύνου για πρωτοπαθή πονοκέφαλο. Ορισμένοι από αυτούς δεν μπορούν να τροποποιηθούν, όπως η ηλικία, η ιδιότητα της γυναίκας ή η γενετική προδιάθεση. Υπάρχουν όμως και άλλοι, οι οποίοι, αν αποφευχθούν ή ελεγχθούν, θα μπορούσαν να μειώσουν την εμφάνιση κρίσεων. Αυτοί είναι:

• Παχυσαρκία.
• Το άγχος.
• Η κατάθλιψη.
• Η πάθηση από κάποια διαταραχή του ύπνου, όπως η υπνική άπνοια.

Επιπλέον, σύμφωνα με το SEN, πίσω από τις κύριες αιτίες της χρονιότητας του πονοκεφάλου κρύβονται δύο παράγοντες που μπορούν επίσης να τροποποιηθούν εύκολα: η έλλειψη διάγνωσης και η αυτοθεραπεία.

«Λόγω του υψηλού επιπολασμού του, ο πονοκέφαλος είναι ο πρώτος λόγος για διαβούλευση στα νευρολογικά τμήματα. Αλλά ακόμη και έτσι, λίγοι άνθρωποι συμβουλεύονται γιατρό για τον πονοκέφαλό τους. Ο καθένας μπορεί να υποφέρει από αυτόν περιστασιακά, αλλά όταν δεν είναι πλέον σποραδικός, όταν ο πόνος παρεμποδίζει τις καθημερινές μας δραστηριότητες, είναι καιρός να επισκεφθούμε έναν γιατρό», προειδοποιεί η Irimia, η οποία προσθέτει: «Δεν αντιμετωπίζονται όλοι οι πονοκέφαλοι με τον ίδιο τρόπο, γι” αυτό είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε σωστά αυτόν από τον οποίο πάσχουμε. Χωρίς διάγνωση και θεραπεία, όχι μόνο θα περιορίζεται όλο και περισσότερο η ποιότητα ζωής μας, αλλά θα είναι επίσης όλο και πιο δύσκολο να ανταποκριθούμε επαρκώς στη θεραπεία».