Έναν πλήρη ενημερωμένο οδηγό για την χοληστερόλη, αλλά και τον «εφιάλτη» μας την χοληστερίνη, μας παρουσιάζει ο Νικόλαος Παρασκευής, μέσα από τη νέα και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιστοσελίδα nutrihow.gr.

Ο Νικόλαος Παρασκευής είναι Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, cMSc, και παρέχει εξειδικευμένη επαγγελματική συμβουλευτική στη διατροφή, προσωποποιημένο πλάνο, συμβουλευτική, υποστήριξη και γνώση για να αντικαταστήσουμε μη ενδεδειγμένες διατροφικές συνήθειες με υγιεινές επιλογές. Όπως αναφέρει ο ίδιος «στις μέρες μας, έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά, ότι η διατροφή αποτελεί τη βάση της υγείας και της ευημερίας, και στόχος μου είναι να βοηθήσω τον κάθε ενδιαφερόμενο να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του μέσα από συνειδητές και βιώσιμες διατροφικές επιλογές».

Ας δούμε λοιπόν και ας γνωρίσουμε τα πάντα για την χοληστερόλη, όπως ο ίδιος ο Νικόλαος Παρασκευής αναφέρει:

«Η χοληστερόλη, που την συναντάμε στις εξετάσεις αίματος που πραγματοποιούμε αναγράφεται ως ολική χοληστερόλη και υπάρχουν κάποιες κατηγορίες της. Ποιες είναι, όμως αυτές;

Οι λιποπρωτεΐνες χαμηλής πυκνότητας (LDLs), μεταφέρουν την χοληστερίνη μέσω της κυκλοφορίας του αίματος. Η LDL, αποκαλείται ως ‘κακή’ χοληστερόλη, διότι σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να σχηματίσει πλάκες στα αιμοφόρα αγγεία αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων.

Οι λιποπρωτεΐνες υψηλής πυκνότητας (HDL) συμβάλλουν στην προστασία από καρδιαγγειακά νοσήματα. Η HDL αποκαλείται «καλή» χοληστερόλη, καθώς μεταφέρει τη χοληστερόλη πίσω στο ήπαρ, από όπου αποβάλλεται από τον οργανισμό.

Τα τριγλυκερίδια αποτελούν έναν άλλο τύπο λιπαρών που μπορεί να συσσωρευτούν στον οργανισμό. Όταν καταναλώνετε τροφή, το σώμα σας μετατρέπει τις θερμίδες που δεν χρειάζεται άμεσα σε τριγλυκερίδια. Τα τριγλυκερίδια αποθηκεύονται στα λιποκύτταρα. Στη συνέχεια, οι ορμόνες απελευθερώνουν τα τριγλυκερίδια για την παροχή ενέργειας μεταξύ των γευμάτων. Η ύπαρξη υψηλών επιπέδων τριγλυκεριδίων στο αίμα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων.

Είναι η διατροφική χοληστερόλη ίδια με τη χοληστερόλη του αίματος;

Όχι. Η διατροφική χοληστερόλη βρίσκεται στις τροφές, ενώ η χοληστερόλη του αίματος – που περιλαμβάνει την HDL («καλή») και την LDL («κακή») – είναι ένας από τους οκτώ βασικούς δείκτες καρδιακής υγείας που έχει αναγνωρίσει η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA).

Μια διατροφή πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης και να οδηγήσει στη συσσώρευση πλάκας στα τοιχώματα των αρτηριών, περιορίζοντας τη ροή του αίματος και αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφράγματος ή εγκεφαλικού.

Τι είναι η διατροφική χοληστερόλη;

Η διατροφική χοληστερόλη προέρχεται από τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Σύμφωνα με επιστημονική οδηγία της AHA του 2019 σχετικά με τη διατροφική χοληστερόλη και τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, σημαντικές πηγές είναι τα λιπαρά κρέατα, τα αυγά, το βούτυρο και τα γαλακτοκομικά πλήρους λιπαρών. Είναι ιδιαίτερα άφθονη στα επεξεργασμένα κρέατα, όπως τα λουκάνικα, τα μπιφτέκια και τα χοτ ντογκ. Επίσης, μπορεί να βρεθεί σε αρτοσκευάσματα που παρασκευάζονται με αυγά, βούτυρο ή κρέμα.

Παρότι η διατροφική χοληστερόλη κάποτε θεωρούνταν κύριος παράγοντας για την εμφάνιση καρδιαγγειακών παθήσεων, η οδηγία του 2019 υποδεικνύει ότι οι έρευνες δεν έχουν υποστηρίξει αυτή τη συσχέτιση.

Πόση διατροφική χοληστερόλη μπορώ να καταναλώνω;

Προηγούμενες κατευθυντήριες γραμμές συνιστούσαν περιορισμό της διατροφικής χοληστερόλης στα 300 mg ημερησίως. Ωστόσο, οι τρέχουσες οδηγίες προτείνουν τη διατήρηση της κατανάλωσης όσο το δυνατόν χαμηλότερα, χωρίς να θίγεται η διατροφική επάρκεια. Αυτό παρέχει μια ευελιξία, αλλά δεν αποτελεί «ελεύθερο πάσο» για κατανάλωση υπερβολικής διατροφικής χοληστερόλης.

Η εστίαση αποκλειστικά σε αριθμούς μπορεί να είναι παραπλανητική, καθώς τα τρόφιμα με υψηλή διατροφική χοληστερόλη συχνά είναι και πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά. Εξαιρέσεις αποτελούν τα αυγά και τα οστρακοειδή, όπως οι γαρίδες και ο αστακός, τα οποία είναι σχετικά υγιεινά όταν δεν είναι τηγανισμένα.

Μπορώ να τρώω αυγά;

Ένα μεγάλο αυγό περιέχει περίπου 200 mg διατροφικής χοληστερόλης. Παρόλο που παλαιότερα συνιστάτο η κατανάλωση το πολύ δύο ή τριών κρόκων την εβδομάδα, σήμερα θεωρείται ανεκτή η κατανάλωση μερικών αυγών εβδομαδιαίως, εφόσον τα επίπεδα LDL χοληστερόλης είναι χαμηλά και η συνολική διατροφή είναι ισορροπημένη.

Για υγιή άτομα, η οδηγία του 2019 αναφέρει ότι μπορεί να περιλαμβάνεται έως και ένα ολόκληρο αυγό ημερησίως στη διατροφή τους.

Τι γίνεται αν έχω υψηλή χοληστερόλη αίματος;

Για όσους έχουν υψηλά επίπεδα LDL χοληστερόλης, συνιστάται η μείωση της πρόσληψης τόσο των κορεσμένων λιπαρών όσο και της διατροφικής χοληστερόλης, καθώς συνδυαστικά αυξάνουν την πιθανότητα συσσώρευσης πλάκας στις αρτηρίες.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται για άτομα με υπερβαρότητα, παχυσαρκία ή άλλους παράγοντες κινδύνου, καθώς και για εκείνους με γενετική προδιάθεση σε υψηλή χοληστερόλη αίματος.

Γιατί άλλαξαν οι οδηγίες για τη διατροφική χοληστερόλη;

Η επιστήμη εξελίσσεται. Στο παρελθόν, η διατροφική έρευνα επικεντρωνόταν σε μεμονωμένα θρεπτικά συστατικά ή τρόφιμα. Σήμερα, η έμφαση δίνεται στις συνολικές διατροφικές συνήθειες και στη συχνότητα κατανάλωσης τροφών.

Η συνολική πρόσληψη φυτικών τροφών, όπως τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, καθώς και τα ψάρια, παραμένει ο βασικός πυλώνας μιας υγιεινής διατροφής».

Διαβάστε ΕΔΩ την συνέχεια του άρθρου του Νικόλαου Παρασκευή.