Ο ΕΟΔΥ στο ενημερωτικό του δελτίο για τον μήνα Φεβρουάριο φιλοξενεί - με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Προφυλακτικού (13 Φεβρουαρίου) - τη συνέντευξη του κ. Αλέξανδρου Ι. Στρατηγού, Καθηγητή Δερματολογίας – Αφροδισιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών ο οποίος μιλά για τη σημασία της πρόληψης, την αυξανόμενη επίπτωση των ΣΜΝ και τον ρόλο του προφυλακτικού στη διαφύλαξη της σεξουαλικής υγείας.
1. Στην εποχή της προηγμένης βιοτεχνολογίας και των σύγχρονων ιατρικών εξελίξεων, ποιος είναι ο ρόλος του παλιού, «κλασικού» προφυλακτικού στην πρόληψη των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων λοιμώξεων και πόσο σημαντική παραμένει η χρήση του;
Δεδομένου ότι για ελάχιστα ΣΜΝ υπάρχει εμβόλιο, ο ρόλος του «κλασικού» προφυλακτικού παραμένει ισχυρός, αφού μπορεί να προστατεύσει αποτελεσματικά από τα περισσότερα ΣΜΝ. Προϋπόθεση είναι να χρησιμοποιείται σωστά και με συνέπεια, από την αρχή μέχρι το τέλος της επαφής, σε όλα τα είδη σεξουαλικής επαφής.
Ωστόσο η χρήση του προφυλακτικού πλέον σπανίζει, ιδιαιτέρως μεταξύ των πληθυσμών με επικίνδυνη σεξουαλική συμπεριφορά, όπως υποδεικνύει η αύξηση της επίπτωσης των ΣΜΝ. Μειώνεται όμως ανησυχητικά και μεταξύ των νέων – πρόσφατα ο ΠΟΥ εξέδωσε σχετικό ανακοινωθέν (https://www.who.int/europe/news-room/29-08-2024-alarming-decline-in-adolescent-condom-use–increased-risk-of-sexually-transmitted-infections-and-unintended-pregnancies–reveals-new-who-report)
2. Ποια είναι τα πιο συχνά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) που διαγιγνώσκονται σήμερα και ποια η σημασία της πρόληψης;
Τα συχνότερα σήμερα ΣΜΝ στον Δυτικό Κόσμο είναι η HPV λοίμωξη και ο απλός έρπης των γεννητικών οργάνων, που αποτελούν νόσημα του γενικού πληθυσμού με πολύ υψηλό επιπολασμό. Επίσης, η σύφιλη, η γονόρροια, οι χλαμυδιακές λοιμώξεις και άλλα, που παρουσιάζουν σαφείς ανοδικές τάσεις σε άτομα με υψηλού κινδύνου συμπεριφορά.
3. Αν κάποιος/α υποψιάζεται ότι έχει εκτεθεί σε κάποιο ΣΜΝ, τι πρέπει να κάνει άμεσα; Πού μπορεί να απευθυνθεί;
Οι επιλογές είναι πολλές: μπορεί να απευθυνθεί σε Δερματολόγο-Αφροδισιολόγο, στο Δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα. Μπορεί επίσης να επικοινωνήσει με τους Συμβουλευτικούς Σταθμούς του ΕΟΔΥ, αλλά και με τα κέντρα/γραφεία σεξουαλικής Υγείας του οργανισμού. Στο Νοσοκομείο «Α.Συγγρός» (εξωτερικά ιατρεία, ιατρείο ΣΜΝ, Μονάδα Ειδικών Λοιμώξεων ή και εφημερείο) ή στα αντίστοιχα άλλων πόλεων μπορεί να έχει ολοκληρωμένη αντιμετώπιση, με διάγνωση και θεραπεία.
4. Πώς μπορούμε να τους ενθαρρύνουμε εκείνους που διστάζουν να συζητήσουν θέματα που αφορούν τη σεξουαλική υγεία λόγω ταμπού ή προσωπικών αναστολών να απευθυνθούν στους ειδικούς;
Η προσέγγιση και ενθάρρυνση μπορεί να γίνει μέσω ψυχολογικής υποστήριξης (πχ από ψυχολόγους των συμβουλευτικών σταθμών του ΕΟΔΥ), αλλά και με τη γνώση των ανώνυμων/εμπιστευτικών υπηρεσιών που προσφέρουν τα κέντρα/γραφεία σεξουαλικής Υγείας του ΕΟΔΥ. Επίσης, με τη γνώση ότι στα ιατρεία του Νοσοκομείου ή και τα ιδιωτικά, η τήρηση του απόρρητου είναι δεδομένη και απόλυτη.
5. Ποιες υπηρεσίες προσφέρει το Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων σε άτομα που χρειάζονται έλεγχο, διάγνωση ή θεραπεία;
Οι υπηρεσίες περιλαμβάνουν συζήτηση με τους ιατρούς, κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο, πλήρη θεραπεία, παρακολούθηση για τα αποτελέσματα της θεραπείας και την πορεία του ασθενούς, έλεγχο σεξουαλικών συντρόφων, εμβολιασμούς κλπ. Η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση γίνεται από το ιατρείο ΣΜΝ του Νοσοκομείου ή τη ΜΕΛ, μετά από άμεση προσφυγή του ενδιαφερόμενου ή μετά από παραπομπή από τα εξωτερικά ιατρεία ή το εφημερείο.
6. Υπάρχουν εμβόλια που προστατεύουν από κάποια ΣΜΝ; Ποια συστήνετε ιδιαίτερα;
Εμβόλια υπάρχουν για την ηπατίτιδα Α και Β (για την Β η πλειοψηφία των νέων είναι εμβολισμένοι) και για την HPV λοίμωξη. Συνιστώνται ένθερμα τα εμβόλια για HPV και για την ηπατίτιδα Β (εάν το άτομο δεν έχει εμβολιασθεί) και για την ηπατίτιδα Α, αναλόγως σεξουαλικής συμπεριφοράς
7. Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στο κοινό, και ιδιαίτερα στους νέους, για τη σημασία της πρόληψης και της χρήσης του προφυλακτικού;
Οι επιπτώσεις των ΣΜΝ στον ασθενή είναι πολυδιάστατες. Πέραν των βιολογικών επιπτώσεων (νόσηση), ο ασθενής μπορεί να έχει επιπλοκές από το οικογενειακό του περιβάλλον, αλλά και από το κοινωνικό, αφού τα ΣΜΝ συνοδεύονται από στιγματισμό. Επίσης, μπορεί να έχει επιπλοκές και δυσκολίες στην σεξουαλική του δραστηριότητα.
Μεγάλο πρόβλημα αποτελούν συχνά οι ψυχολογικές επιπλοκές ενός ΣΜΝ, οι ενοχές, το αίσθημα ανικανότητας κλπ. Το προφυλακτικό προστατεύει από τα περισσότερα ΣΜΝ, αλλά φυσικά και από όλες αυτές τις δευτερογενείς επιπτώσεις. Είναι οικονομικό, εύκολο στη χρήση και αν η χρήση του αρχίσει, είναι ευκολότερο να διατηρηθεί. Αρκεί να αντιμετωπίζεται χωρίς επιφυλάξεις και με την συνείδηση ότι αποτελεί μέσο προστασία του ατόμου και των ερωτικών συντρόφων του, και όχι μία ακόμη δυσκολία!
ΦΩΤΟ: ΕΚΠΑ
