Σαν σήμερα πριν από πέντε χρόνια, στις 11 Ιανουαρίου 2020, οι αρχές στην Κίνα ανακοίνωσαν τον πρώτο θάνατο από έναν άγνωστο κορωνοϊό. Τότε και για αρκετούς μήνες η ζωή μας άλλαξε δραματικά. Σήμερα ο κορωνοϊός δεν αναστατώνει τον πλανήτη, αλλά δεν αποτελεί ακόμη παρελθόν καθώς προκαλεί ακόμη μολύνσεις και θανάτους.
Μέχρι στιγμής η πανδημία covid-19 έχει μολύνει επισήμως 777 εκατομμύρια ανθρώπους και έχει προκαλέσει τον θάνατο περισσότερων από 7 εκατομμυρία, αν και στην πραγματικότητα ο αριθμός εκτιμάται ότι είναι μεγαλύτερος, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Το 2025 αυτό που απασχολεί αναφορικά με τον κορωνοϊό είναι ο εμβολιασμός των μεγαλύτερων ηλικιών και των ευπαθών ομάδων και το long covid.
Ωστόσο, και παρά το γεγονός ότι κυκλοφορεί στην κοινότητα, αντιμετωπίζεται όπως οι υπόλοιπες λοιμώξεις του αναπνευστικού. Εξάλλου στο επίκεντρο το τελευταίο διάστημα βρίσκεται η γρίπη τύπου Α. Με το τέλος της πανδημίας, η επιστημονική κοινότητα (αλλά και η κοινωνική ανησυχία) επικεντρώθηκε στο να απαντήσει στο ερώτημα «πότε θα έρθουμε αντιμέτωποι με μία αντίστοιχη κατάσταση;». Ένα μόνο είναι σίγουρο. Η ανθρωπότητα δεν θα περιμένει ξανά 100 χρόνια για να συναντήσει μία νέα πανδημία, όπως συνέβη την τελευταία φορά. Αυτό θα γίνει πολύ πιο σύντομα.
Η επικαιρότητα και η έξαρση του μεταπνευμονοϊού έχει αναθερμάνει αυτή την κουβέντα. Ωστόσο, όλοι οι επιστήμονες συμφωνούν ότι ο συγκεκριμένος ιός δεν είναι λόγος ανησυχίας και κανένα δεδομένο δεν δείχνει πιθανότητα πανδημίας. Αντιθέτως, άλλοι ιοί όπως η γρίπη των πτηνών συγκεντρώνουν μεγαλύτερες πιθανότητες για να απασχολήσουν αρνητικά την ανθρωπότητα. Επίσης η κλιματική αλλαγή πρβληματίζει έντονα τους ειδικούς καθώς μπορεί να επισπεύσει μία νέα πανδημία, είτε με τις μεταλλάξεις γνωστών ιών είτε με την εμφάνιση νέων.
Σε κάθε περίπτωση αυτό που σήμερα φαίνεται σαν μία ανάμνηση, ο κορωνοϊός, παραμένει αναμεσά μας. Η πανδημία θεωρείται ότι έληξε την άνοιξη του 2023 όταν ο ΠΟΥ ήρε το ύψιστο επίπεδο συναγερμού που είχε κηρύξει, αλλά ο ιός δεν έχει εξαλειφθεί. Έχει γίνει σταδιακά ενδημικός, με τακτικά κύματα έξαρσης. Ωστόσο «ο κόσμος θέλει να ξεχάσει ότι αυτός ο ιός εξακολουθεί να είναι μαζί μας, οι άνθρωποι θέλουν να βάλουν την covid στο παρελθόν και με διάφορους τρόπους να προσποιηθούν ότι δεν συνέβη τίποτα-διότι όλη η εμπειρία ήταν τραυματική», παρατήρησε στα μέσα Δεκεμβρίου η δρ Μαρία Βαν Κερχόβε υπεύθυνη προετοιμασίας για τις επιδημίες και τις πανδημίες στον ΠΟΥ.
