Ο μεταπνευμονοϊός μπήκε στη ζωή μας, σχεδόν όπως μπήκε ο κορωνοϊός ακριβώς πέντε χρόνια πριν. Ήταν οι πρώτες μέρες του 2020 όταν ακούγαμε για έναν μυστηριώδη ιό από την Κίνα που μολύνει ακατάπαυστα και γεμίζει τα νοσοκομεία με λοιμώξεις του αναπνευστικού. Η συνέχεια γνωστή, 777 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μολυνθεί και περισσότεροι από 7 εκατομμύρια έχουν χάσει τη ζωή τους.
Η πανδημία όμως έχει αφήσει και άλλα... κατάλοιπα, τα οποία αντανακλώνται σε άυλο επίπεδο. Είναι ο συλλογικός φόβος που υπάρχει για μία επανάληψη της ίδιας ιστορίας, ενός lockdown, ενός παγώματος της ζωής, όπως αυτή που ζήσαμε πριν από κάποια χρόνια. Δεν πάει πολύς καιρός από τότε που «οι επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες». Από τότε που οι πολίτες βομβαρδίζονταν από τρομοκρατικές ανακοινώσεις μη ειδικών. Από τότε που πολλές φορές τα μέτρα κατά της εξάπλωσης του κορωνοϊού περισσότερο χτυπούσαν την ψυχική υγεία των πολιτών παρά την ίδια τη μεταδοτικότητα. Από τότε που οι πολίτες είδαν τα νοσοκομεία ανυπεράσπιστα να προσπαθούν να δαμάσουν το τέρας της πανδημίας. Από τότε που χιλιάδες πολίτες αναγκάστηκαν να κηδέψουν του ανθρώπους τους, χωρίς να προλάβουν να τους πουν ένα αντίο, να τους αποχαιρετήσουν, να ζήσουν μαζί τις τελευταίες στιγμές με αξιοπρέπεια...
Είναι απολύτως λογικό, ακόμα και η πιθανότητα για επανάληψη των παραπάνω να προκαλεί τρόμο.
Οι μνήμες που ανασύρονται δεν βρέθηκαν από το πουθενά στο μυαλό των πολιτών. Βασική πηγή τους είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης στους θεσμούς, η οποία καλλιεργήθηκε μέσα στην πανδημία. Ήδη από τα πρώτα κρούσματα του κορωνοϊού (όχι στην Ελλάδα, αλλά στον κόσμο) ο τότε πρόεδρος του ΕΟΔΥ Παναγιώτης Αρκουμανέας έλεγε πως δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Οι χειρισμοί της κυβέρνησης από τη μία λειτούργησαν υπέρ της εξάπλωσης του ιού, από την άλλη αποτέλεσαν άλλοθι σε κάθε αντιεπιστημονική άποψη που βρήκε χώρο τη συγκεκριμένη περίοδο. Δεν είναι λίγοι αυτοί που σήμερα, βλέποντας τις καθησυχαστικές ανακοινώσεις των αρμόδιων φορέων, αμφισβητούν τους ειδικούς. Δεν είναι λίγοι αυτοί που διαβάζοντας χθες τον ΕΟΔΥ ή ακούγοντας τους επιστήμονες, μουρμουράνε «σιγά μην τους πιστέψω». Δεν είναι όλοι τους «ψεκασμένοι», ούτε αμόρφωτοι, ούτε χαζοί. Είναι άνθρωποι που φοβούνται, γιατί κατά την περίοδο της πανδημίας είδαν ότι παρά τα όσα έλεγαν ορισμένοι φορείς (κυρίως αναρμόδιοι), είχαμε δεκάδες νεκρούς κάθε ημέρα. Όταν ο πρωθυπουργός (ως θεσμός) λέει από το βήμα της Βουλής ότι η διασωλήνωση εκτός ΜΕΘ δεν επιφέρει αυξημένη θνητότητα και τελικά αυτό αμφισβητείται απόλυτα και τραγικά στην πράξη, τότε ο πολίτης αμφισβητεί το σύνολο των θεσμών. Το ίδιο συνέβη και με το εμβόλιο, το οποίο ήταν ένα χρησιμότατο εργαλείο και όχι το «τέλος της πανδημίας».
Οι αρμόδιες αρχές είναι καθησυχαστικές, τουλάχιστον προς ώρας. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Οι πολίτες πρέπει να σταθούν και να ακούν αυτούς που έχουν γνώση και μιλούν με επιστημονικά δεδομένα. Να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη και η ψυχραιμία που χάθηκαν κατά την περίοδο της πανδημίας.
