Η «σιωπηλή παραίτηση» είναι ένα φαινόμενο που κάνει έντονα την εμφάνισή του στους χώρους εργασίας και ειδικά στα νοσοκομεία. Ορίζεται ως η κατάσταση που οι εργαζόμενοι εκπληρώνουν μόνο τις ελάχιστες απαιτήσεις των ρόλων τους, χωρίς επιπλέον προσπάθεια ή δέσμευση. Ουσιαστικά είναι η διεκπεραιωτική εργασία, όταν ο εργαζόμενος δουλεύει «τόσο, όσο».
Μελέτη που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες, πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες στο Τμήμα Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας σε συνεργασία με επιστήμονες του Τμήματος Ψυχολογίας του Πάντειου Πανεπιστημίου και του Γενικού Νοσοκομείου Αργολίδας (Α. Τόσκα. Ι. Δημητριάδου, Κ. Τόγκας, Ε. Νικολοπούλου, Ε. Φραδέλος, Ι. Παπαθανασίου, Π. Σαράφης, Μ. Μαλλιαρού, Μ. Σαρίδη). Συμμετείχαν 186 επαγγελματίες Υγείας, ηλικίας 18 ως 67 ετών, που εργάζονται στο νοσοκομείο του Άργους. Η πλειονότητα τους ήταν γυναίκες (66,7%), ενώ η μεγαλύτερη επαγγελματική ομάδα ήταν νοσηλεύτριες/νοσηλευτές και μαίες, ακολουθούμενη από διοικητικό προσωπικό και γιατρούς.
Αιτίες
Εκτός από τα υψηλά επίπεδα άγχους, τις πολλές ώρες εργασίας, τις εξαντλητικές βάρδιες, το συναισθηματικό στρες και τους περιορισμένους πόρους, οι λόγοι που οδηγούν στην σιωπηλή παραίτηση στα νοσοκομεία συνδέονται, επίσης, όπως παρατηρεί η μελέτη:
- Με συγκρούσεις στον χώρο εργασίας, διακοπές επικοινωνίας μεταξύ του προσωπικού, ασάφεια ρόλων ή άδικες δομές εξουσίας, οι οποίες έχει αποδειχθεί ότι αυξάνουν το άγχος και την αποδέσμευση
- Με ανεπαρκή οργανωτική υποστήριξη, που περιορίζει κίνητρα για ανάληψη πρωτοβουλιών. Οι εργαζόμενοι που αισθάνονται υποτιμημένοι ή δεν υποστηρίζονται από τη διοίκηση είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν συμπεριφορές αποδέσμευσης
- Με ανισορροπίες ανταμοιβής. Μελέτες υπογραμμίζουν ότι η αντιληπτή αδικία στις προαγωγές, τις οικονομικές ανταμοιβές ή την αναγνώριση υπονομεύει σημαντικά το ηθικό και τη δέσμευση των εργαζομένων
Αποτελέσματα και συμπεράσματα
Οι περιγραφικές και συμπερασματικές στατιστικές αναλύσεις αποκάλυψαν ότι το 62% των συμμετεχόντων εμφάνιζε χαρακτηριστικά «σιωπηλής παραίτησης», με την «έλλειψη κινήτρων» να σημειώνει την υψηλότερη βαθμολογία (M = 2,80, SD = 0,987) μεταξύ των υποκλίμακων QQS. Παρατηρήθηκαν σημαντικές συσχετίσεις μεταξύ της αντιληπτής δικαιοσύνης ανταμοιβής και των επιπέδων κινήτρων (r = -0,194, p <0,01) και μεταξύ της επίγνωσης της διοίκησης για τις συνεισφορές και των κινήτρων (r = -0,313, p <0,01) και της πρωτοβουλίας (r = -0,192, p <0,01). Η λογιστική παλινδρόμηση προσδιόρισε τις αντιλήψεις σχετικά με τη συνειδητοποίηση της διοίκησης ως βασικό παράγοντα πρόβλεψης της «σιωπηλής παραίτησης» του καπνίσματος (p < 0,05).
Τα ευρήματα υπογραμμίζουν τον κρίσιμο ρόλο των συστημάτων δίκαιης ανταμοιβής και της διαχειριστικής αναγνώρισης στη μείωση της αποδέσμευσης. Οι στρατηγικές για την ενίσχυση της δέσμευσης των εργαζομένων και την επίλυση συγκρούσεων στο χώρο εργασίας είναι απαραίτητες για την ενίσχυση ενός ανθεκτικού εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας.