«Οι ασθενείς που παρακολουθούνται από γυναίκες γιατρούς έχουν καλύτερη έκβαση συγκριτικά με εκείνους που παρακολουθούνται από άνδρες γιατρούς, όπως φαίνεται μέσα από την παγκόσμια βιβλιογραφία», αναφέρει ρεπορτάζ του περιοδικού «Forbes», που δημοσιεύτηκε την Δευτέρα, 22 Απριλίου του 2024.
Πράγματι, όπως επιβεβαιώνει και αναλυτικό ρεπορτάζ του Guardian που δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο του 2023, ερευνητές από την Σουηδία και τον Καναδά διαπίστωσαν ότι οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε εγχείρηση από γυναίκες χειρουργούς είχαν καλύτερη έκβαση και λιγότερα προβλήματα κατά την ανάρρωση, συγκριτικά με τους ασθενείς που χειρουργήθηκαν από άνδρες γιατρούς.
Αξίζει να αναφέρουμε μια μελέτη, κατά την οποία επιστήμονες ανέλυσαν πάνω από 700.000 περιπτώσεις ασθενών άνω των 65 ετών μεταξύ 2016 και 2019, προκειμένου να διαπιστώσουν εάν η παρακολούθηση από άνδρα ή γυναίκα γιατρό είχε κάποιο σημαντικό αντίκτυπο στην πορεία της υγείας τους. Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Annals of Internal Medicine», τόνισε πως είχαν ληφθεί υπόψη και αποκλειστεί παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν αποτελέσματα, όπως η ηλικία των ασθενών, η διάρκεια της νοσηλείας, η σοβαρότητα της νόσου, το κόστος της νοσηλείας κ.ά.
Χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότας οι γυναίκες γιατροί
Αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες ασθενείς έχουν χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας και επανεισαγωγής στο νοσοκομείο όταν παρακολουθούνται από γυναίκες γιατρούς, ωστόσο η διαφορά είναι ακόμα μεγαλύτερη για τις γυναίκες ασθενείς. Ειδικότερα, διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες αλλά και οι ασθενείς που ανήκαν σε κάποια μειονότητα ήταν κατά 30% πιθανότερο να λάβουν λάθος διάγνωση όταν παρακολουθούνταν από άνδρες γιατρούς, ποσοστό που θεωρήθηκε ως «κλινικά σημαντικό».
Ένα παράδειγμα είναι οι γυναίκες που εμφανίζουν έμφραγμα, οι οποίες είναι σημαντικά πιο πιθανό να επιβιώσουν όταν λαμβάνουν θεραπεία από γυναίκες γιατρούς, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του αμερικανικού συστήματος υγείας.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι αυτό συμβαίνει γιατί οι γυναίκες ως ασθενείς δεν εκπροσωπούνται επαρκώς κατά την ιατρική έρευνα (τα περισσότερα φάρμακα, εμβόλια και οι θεραπείες συνήθως δοκιμάζονται κατά πλειοψηφία σε άνδρες), κάτι που έχει ως αποτέλεσμα λανθασμένες διαγνώσεις και παραλείψεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε πολλές μελέτες, ακόμα και οι αρουραίοι που χρησιμοποιούνται συχνά ως πειραματόζωα είναι ως επί το πλείστον αρσενικού γένους.
Γιατί οι ασθενείς που παρακολουθούνται από γυναίκες γιατρούς έχουν καλύτερη έκβαση
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι οι περισσότερες μελέτες που συνδέουν την χαμηλότερη θνησιμότητα με την παρακολούθηση από γυναίκες γιατρούς είναι παρατηρητικές, εντοπίζουν δηλαδή την σύνδεση αλλά δεν διευκρινίζουν τα αίτια που κρύβονται πίσω από αυτήν.
Ωστόσο, υπάρχουν μελέτες που υποστηρίζουν ότι κατά μέσο όρο οι γυναίκες γιατροί ακούν περισσότερο τους ασθενείς τους, περνούν περισσότερο χρόνο μαζί τους, είναι πιο ανοιχτές στην συνεργασία με άλλους ειδικούς και τείνουν να ακολουθούν περισσότερο τις κατευθυντήριες γραμμές που έχουν λάβει μέσα από την εκπαίδευσή τους.
Κάτι που επίσης παίζει ρόλο στο χάσμα της θνησιμότητας είναι πως οι άνδρες γιατροί πολλές φορές υποτιμούν τον πόνο των γυναικών και δεν τον λαμβάνουν εξίσου σοβαρά υπόψη τους, με εκείνον τον ανδρών.
Η δυσπιστία αυτή απέναντι στον πόνο και τη δυσφορία των γυναικών, οι οποίες πολλές φορές αντιμετωπίζονται από το σύστημα υγείας ως «μελοδραματικές», έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία τους και έχουν ως αποτέλεσμα να μη λαμβάνουν έγκαιρα την κατάλληλη θεραπεία. Μάλιστα, στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναφέρουν ότι οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να λάβουν κάποιο υπνωτικό ή ηρεμιστικό παρά κάποιο παυσίπονο όταν αναφέρουν έντονο πόνο, καθώς πολλές φορές οι γιατροί υποθέτουν πως πρόκειται για κάποιο ψυχολογικό πρόβλημα και όχι κάποια σωματική ασθένεια.
Παράλληλα, μέσα στο 2022, το επιστημονικό περιοδικό του Αμερικανικού συνδέσμου καρδιολογίας αποκάλυψε ότι κατά μέσο όρο οι γυναίκες με πόνο στο στήθος περίμεναν κατά 29% περισσότερο από το μέσο άνδρα στην αίθουσα αναμονής, των νοσοκομείων, μέχρι να τις δει κάποιος γιατρός.
«Οι άνδρες γιατροί πιθανόν υποτιμούν την σοβαρότητα της νόσου σε γυναίκες ασθενείς. Επιπλέον, οι γυναίκες γιατροί φαίνεται να είναι καλύτερες στην επικοινωνία και έχουν μια προσέγγιση που βάζει τον ασθενή στο επίκεντρο. Τέλος, είναι πιθανόν οι γυναίκες που έχουν γυναίκα γιατρό να νιώθουν πιο άνετα κατά την διάρκεια ευαίσθητων εξετάσεων», γράφει το Forbes.
Παρά το γεγονός ότι οι ασθενείς έχουν καλύτερη έκβαση όταν παρακολουθούνται από γυναίκες ιατρούς, πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν προβλήματα κατά την προσπάθειά τους να εισαχθούν ή να παραμείνουν στον χώρο της ιατρικής. «Κατά μέσο όρο, οι γυναίκες γιατροί πληρώνονται λιγότερο από τους άνδρες γιατρούς και έρχονται αντιμέτωπες με συστημικές διακρίσεις», καταλήγει το ρεπορτάζ του Forbes.
