Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνέστησε την περασμένη Τρίτη τον εμβολιασμό των εγκύων γυναικών καθώς και τη χορήγηση αντισωμάτων σε βρέφη για την πρόληψη της σοβαρής λοίμωξης από τον ιό του αναπνευστικού RSV.
Ο RSV, ο οποίος συνήθως προκαλεί συμπτώματα που μοιάζουν με κρυολόγημα, είναι η κύρια αιτία σοβαρής μόλυνσης και θανάτου για βρέφη και ηλικιωμένους ενήλικες.
Η πλειονότητα των θανάτων που σχετίζονται με τον RSV, συμβαίνουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, με περίπου 101.400 θανάτους ετησίως σε παιδιά κάτω των πέντε ετών.
Ο ΠΟΥ, ωστόσο, συνέστησε ένα εμβόλιο για έγκυες γυναίκες, στην 28η εβδομάδα για την προστασία των μωρών τους.
Το εμβόλιο Abrysvo για την πρόληψη του RSV, της Pfizer, είναι το μόνο διαθέσιμο εμβόλιο στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη για χρήση σε έγκυες γυναίκες. Είναι επίσης εγκεκριμένο σε μερικές άλλες αγορές όπως η Ιαπωνία και ο Καναδάς.
Για βρέφη και νήπια, το εμβόλιο της Sanofi και της AstraZeneca, το Beyfortus, είναι και πάλι το μόνο εγκεκριμένο εμβόλιο στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και ορισμένες άλλες χώρες, ωστόσο είναι αρκετά περιορισμένο.
Οι βιομηχανίες έλαβαν πρόσφατα έγκριση για μια πρόσθετη γραμμή παραγωγής για το Beyfortus από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, ύστερα από προτροπή του ΠΟΥ.
«Ανυπομονούμε να εισέλθουν περισσότερα προϊόντα στην αγορά για να επιτρέψουμε την παγκόσμια πρόσβαση στην δημόσια υγεία», δήλωσε χαρακτηριστικά η ομάδα του ΠΟΥ, που εξέφρασε τις ανησυχίες της, σχετικά με την προμήθεια και το υψηλό κόστος των εμβολίων.
RSV και βρέφη
Σύμφωνα με τον κο Μάριο Παπαδόπουλο, Παιδοπνευμονολόγου-Παιδοαλλεργιολόγου, Συνεργάτη ΙΑΣΩ Παίδων τα συμπτώματα είναι:
Το βρέφος αρχικά εκδηλώνει συμπτώματα που μοιάζουν με κοινό κρυολόγημα, όπως ρινική καταρροή ή μπούκωμα, λίγο βήχα, πυρετό και σε μερικές περιπτώσεις μειωμένη όρεξη για φαγητό.Η άπνοια (παύση της αναπνοής για τουλάχιστον 15 - 20 δευτερόλεπτα) μπορεί να είναι στα πρώτα συμπτώματα κυρίως σε πολύ μικρά βρέφη και ειδικότερα αν έχουν ιστορικό προωρότητας.
Τα περισσότερα βρέφη θα εμφανίσουν πιθανόν μία επιδείνωση του βήχα μετά το πρώτο 48ωρο, αλλά κάποια βρέφη θα εκδηλώσουν σοβαρότερα συμπτώματα με θόρυβο στην αναπνοή (βράσιμο ή σφύριγμα) ή/και δυσκολία στην αναπνοή με ταχύπνοια (γρήγορη αναπνοή), επηρεασμένη γενική κατάσταση και μειωμένη διάθεση για τροφή ή πλήρη άρνηση σίτισης. Η δυσκολία στη σίτιση οφείλεται τόσο στην απόφραξη της μύτης όσο και στην κόπωση του βρέφους λόγω της αναπνευστικής δυσχέρειας.
Οι γονείς θα αντιληφθούν την αναπνευστική δυσκολία του παιδιού από τη γρήγορη αναπνοή και τις εισολκές στο θώρακα (το διάστημα μεταξύ των πλευρών πηγαίνει προς τα μέσα στην εισπνοή).
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε σοβαρές περιπτώσεις το βρέφος μπορεί να δείχνει περίεργα ήσυχο χωρίς ταχύπνοια γιατί έχει κουραστεί. Η κατάσταση αυτή απαιτεί επείγουσα αντιμετώπιση γιατί μπορεί να αποβεί επικίνδυνη για το παιδί.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Υπάρχουν ομάδες παιδιών που χαρακτηρίζονται ως υψηλού κινδύνου για να εμφανίσουν πιο σοβαρά συμπτώματα στη διαδρομή μιας βρογχιολίτιδας. Κινδυνεύουν περισσότερο βρέφη και παιδιά με ιστορικό προωρότητας, άσθμα, προηγούμενα επεισόδια βρογχιολίτιδας, παιδιά με καρδιολογικά, νευρολογικά προβλήματα ή άλλες χρόνιες παθήσεις. Ωστόσο, ακόμα και βρέφη υγιή χωρίς γνωστούς παράγοντες κινδύνου μπορεί να εξελίξουν βαριά βρογχιολίτιδα.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το βρέφος με βρογχιολίτιδα;
Η αντιμετώπιση ένος βρέφους με βρογχιολίτιδα στο σπίτι είναι κυρίως υποστηρικτική. Ο Παιδίατρος είναι εκείνος που θα δώσει τις απαραίτητες οδηγίες και αγωγή. Είναι απαραίτητη η συχνή επικοινωνία ιατρού-γονέα, ώστε έγκαιρα να διαπιστωθεί τυχόν επιπλοκή ή επιδείνωση του παιδιού. Το βρέφος χρειάζεται συνεχή επιτήρηση, ώστε να διαπιστωθούν έγκαιρα σημεία επιδείνωσης. Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία και τα συνήθη χορηγούμενα φάρμακα όπως εισπνεόμενα βρογχο-διασταλτικά και κορτικοστεροειδή, όπως και η κορτιζόνη από του στόματος συνήθως δε βοηθούν.
Είναι πολύ σημαντική η διατήρηση ανοικτής της ανώτερης αναπνευστικής οδού με συχνές πλύσεις της μύτης με φυσιολογικό ορό γιατί τα βρέφη κάνουν ρινική αναπνοή. Όταν αποφραχθεί η μύτη σταματούν να τρώνε με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν με αφυδάτωση.
Είναι σημαντικό εξάλλου να συμμορφωθούν οι γονείς με την ιδέα των μικρών συχνών γευμάτων γιατί αφενός εξασφαλίζουν την ενυδάτωση του παιδιού και αφετέρου μειώνουν την αναπνευστική επιβάρυνση που συνοδεύει τη μεγάλη πλήρωση του στομάχου.
Χρειάζεται ένα περιβάλλον χωρίς ρύπους (καπνός τσιγάρου και τζάκι), χωρίς πολύ ζέστη και με μία σχετική υγρασία.
Τα βρέφη σταδιακά βελτιώνονται στις επόμενες 5 - 7 ημέρες με υποχώ- ρηση του πυρετού και της αναπνευστικής δυσκολίας, ενώ ο βήχας και η θορυβώδης αναπνοή, αν και βαίνουν βελτιούμενα, μπορεί να διαρκέσουν περισσότερες ημέρες.
Η νοσηλεία εμπεριέχει την έννοια της στενής επίβλεψης και υποστήριξης του βρέφους με τη βαρύτερη συμπτωματολογία.
Πότε χρειάζεται άμεσα εκτίμηση;
- Πυρετός σε βρέφος < 3 μηνών
- Κακή/επηρεασμένη κατάσταση
- Αναπνευστική δυσκολία
- Άπνοια
- Ωχρότητα, κυάνωση
- Γογγυσμός (βογγητό)
- Κόπωση του βρέφους
- Άρνηση λήψης τροφής
- Σοβαροί παροξυσμοί βήχα
Αφήνει ανοσία;
Ο RSV, δυστυχώς, δεν αφήνει ανοσία μετά τη νόσηση. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πιθανότητα ένα βρέφος ακόμα και μέσα στον ίδιο χειμώνα να νοσήσει και 2η φορά! Τα περισσότερα, αν όχι όλα τα παιδιά έχουν νοσήσει έως την ηλικία των 3 ετών. Η αποφυγή συγχρωτισμού, το καλό πλύσιμο των χεριών, η αποφυγή έκθεσης του βρέφους σε καπνό τσιγάρου με τη διακοπή του καπνίσματος εντός του σπιτιού και ο εμβολιασμός των βρεφών άνω των 6 μηνών έναντι της γρίπης, αποτελούν απλά, αλλά αποτελεσματικά μέτρα για τον περιορισμό των πιθανοτήτων για την εκδήλωση επόμενων επεισοδίων.
Η βρογχιολίτιδα αφήνει μία ευαισθησία στο αναπνευστικό του παιδιού για επόμενα επεισόδια ή και άσθμα;
Η απάντηση δεν είναι ξεκάθαρη και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Οι πιθανότητες είναι μεγαλύτερες για το βρέφος που έχει και άλλους παράγοντες κινδύνου όπως προωρότητα, καρδιοπάθεια κ.λπ. ή για το παιδί που δείχνει να έχει αλλεργική προδιάθεση (έκζεμα, τροφική αλλεργία) ή οι γονείς έχουν άσθμα ή και αλλεργική ρινίτιδα.