Με αφορμή το τραγικό συμβάν που συνέβη την περασμένη Τετάρτη στο Δαφνί, η Πανελλήνια Συνδικαλιστική Νοσηλευτική Ομοσπονδία του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΠΑΣΥΝΟ – ΕΣΥ) αναδεικνύει τα διαχρονικά προβλήματα στις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας που αυξάνουν την επικινδυνότητα και οδηγούν σε αντίστοιχα περιστατικά.
Η επικινδυνότητα στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας, ειδικότερα στα Νοσηλευτικά Τμήματα είναι ένα γεγονός, το οποίο το λιγοστό νοσηλευτικό προσωπικό προσπαθεί να διαχειριστεί, χωρίς την αναγκαία ύπαρξη κατάλληλου προσωπικού φύλαξης και ασφάλειας.
Συγκεκριμένα στοιχεία
Αναφέρονται δε ορισμένα στατιστικά στοιχεία που αφορούν τη λειτουργία της συγκεκριμένης νοσηλευτικής μονάδας στο Δαφνί, τα οποία ωστόσο δεν διαφέρουν από τις υπόλοιπες.
Συγκεκριμένα:
- Στην Πολυδύναμη Νοσηλευτική Μονάδα Ψυχικής Υγείας Αττικής της 2ης ΥΠΕ ο μέσος όρος εξεταζόμενων στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών ανά εφημερία είναι 42,1 ασθενείς, με το ποσοστό των ακούσια νοσηλευομένων να ξεπερνά το 67%. Το ποσοστό είναι ιδιαίτερα υψηλό με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Αυτοί οι ασθενείς δεν έχουν επίγνωση του νοσηρού της κατάστασής τους, κατά το στάδιο της εισαγωγής και κάποιες φορές εξαιτίας της ψυχοπαθολογίας τους αντιδρούν με επιθετικότητα εναντίον του προσωπικού και αρνούνται τη λήψη της αναγκαίας φαρμακευτικής αγωγής. Προσέρχονται κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας συνοδευόμενοι από αστυνομικούς και τη νοσηλεία τους την έχουν αιτηθεί οι συγγενείς τους. Η επιθετική συμπεριφορά κατά του προσωπικού ή άλλων ασθενών, μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιοδήποτε στάδιο της νοσηλείας τους και δεν είναι πάντα προβλέψιμη.
- Αυτή τη στιγμή νοσηλεύονται 46 ασθενείς με το ακαταλόγιστο και στη συντριπτική τους πλειοψηφία έχουν διαπράξει φόνο. 31 από αυτούς νοσηλεύονται στα τμήματα εισαγωγών όπως και οι υπόλοιποι ασθενείς. Ο νομοθέτης έχει προβλέψει την ύπαρξη ειδικού τμήματος δημόσιου ψυχιατρικού ή γενικού νοσοκομείου, κατάλληλα εξοπλισμένου, όπου θα παρέχει εξειδικευμένες υπηρεσίες αυξημένης φροντίδας και ασφάλειας με αυξημένο αριθμητικά και κλινικά ειδικά εκπαιδευμένου προσωπικού, κάτι που όμως μέχρι σήμερα δεν έχει δημιουργηθεί.
Συνολικά μέσα στο 2024 εξετάστηκαν 4.803 ασθενείς, από τους οποίους:
- Νοσηλεύτηκαν 2.278.
- Οι 1.282 από αυτούς ήταν ασθενείς οι οποίοι νοσηλεύτηκαν για πρώτη φορά
- Οι 996 ήταν επανείσοδοι.
Επιπλέον, 25% των εισαγωγών αφορούσε ασθενείς οι οποίοι προσήλθαν από περιοχές εκτός Αττικής, λόγω έλλειψης αντίστοιχων υπηρεσιών στους τόπους διαμονής τους.
Στα περισσότερα νοσηλευτικά τμήματα το ποσοστό νοσηλευομένων ασθενών ξεπερνά το 124% των διαθέσιμων κλινών.
Το προσωπικό
Πάνω από το 30% των οργανικών θέσεων του νοσηλευτικού προσωπικού είναι κενές και οι ελλείψεις είναι κατά πολύ περισσότερες, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο οργανισμός του νοσοκομείου είναι από το 1987. Το ποσοστό αυτό πρόκειται να αυξηθεί εξαιτίας των συνταξιοδοτήσεων και των μετατάξεων σε άλλη υπηρεσία. Από την άλλη, οι προσλήψεις είναι ελάχιστες. Επίσης, παρατηρείται το φαινόμενο λόγω του στίγματος των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, είτε να μην προτιμούν να δηλώσουν στις προκηρύξεις αυτές τις δομές, είτε να παραιτούνται μετά την πρόσληψη, με αφορμή τις δύσκολες και επικίνδυνες συνθήκες εργασίας.
Οι εξωνοσοκομειακές δομές λειτουργούν με μονοβάρδιες, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή τόσο του προσωπικού, όσο και των φιλοξενουμένων και φυσικά, στον περιορισμό εφαρμογής των κατάλληλων ψυχοκοινωνικών προγραμμάτων επανένταξης και αποκατάστασης.
Στις ενδονοσοκομειακές δομές οι ελλείψεις είναι εξίσου πέρα από τα όρια ασφαλείας και αναπόφευκτα οδηγούν στην αδυναμία παροχής ποιοτικών νοσηλευτικών υπηρεσιών. Για τους 30 ασθενείς που νοσηλεύονται στα τμήματα θα πρέπει, σύμφωνα με τους διεθνείς δείκτες στελέχωσης, στο πρόγραμμα εργασίας να υπηρετούν 25 άτομα νοσηλευτικό προσωπικό. Ο αριθμός αυτή τη στιγμή δεν ξεπερνάει τους 14.
Το πρόβλημα επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο όταν το νοσηλευτικό προσωπικό επιβαρύνεται με εργασίες που αφορούν άλλο κλάδο (αλλότρια καθήκοντα) όπως είναι η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, γραμματειακή υποστήριξη, χρέη τραπεζοκόμου, συμπλήρωση παραπεμπτικών, μεταφορά υλικού, διάθεση και φύλαξη χρημάτων ασθενών κ.α.. Τα συμπτώματα επαγγελματικής εξουθένωσης (Burn out) τα οποία βιώνει το νοσηλευτικό προσωπικό είναι έντονα. Οι περισσότεροι έχουν πάνω από 70 οφειλόμενα ρεπό και αρκετοί δεν έχουν καταφέρει να κάνουν χρήση της κανονικής τους άδειας προηγούμενων ετών, λόγω υπηρεσιακών αναγκών.
Κλείνοντας, η ΠΑΣΥΝΟ – ΕΣΥ καλεί την Πολιτεία να φροντίσει με ποιο αποτελεσματικό τρόπο τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας, ώστε οι ψυχικά ασθενείς να έχουν την απαιτούμενη ποιοτική φροντίδα, αλλά και το προσωπικό ένα καλύτερο και ασφαλέστερο εργασιακό περιβάλλον.
