Τα περιστατικά του καρκίνου του παχέος εντέρου στους νεότερους ενήλικες κάτω των 50 ετών έχουν σημειώσει δραματική αύξηση, με τις εκτιμήσεις των ειδικών να μιλούν ακόμα για μεγαλύτερη άνοδο μέσα στην επόμενη δεκαετία. Την ίδια στιγμή, βλέπουμε όλο και περισσότερες διαγνώσεις σε νέους με καρκίνο στους πνεύμονες και στο ουροποιητικό σύστημα, ενώ και ο διαβήτης τύπου 2 δεν αφορά πλέον μόνο τους μεσήλικες, καθώς η τελευταία αναφορά του Ηνωμένου Βασιλείου αναφέρει αύξηση των περιστατικών κατά 21% στους νέους κάτω των 25 ετών.
«Τα άτομα που αναπτύσσουν διαβήτη πριν από την ηλικία των 40 ετών, χάνουν 15 με 16 χρόνια από το προσδόκιμο όριο ζωής τους, αριθμό κατά 10 χρόνια μεγαλύτερο από εκείνους που διαγιγνώσκονται σε μεγαλύτερη ηλικία», αναφέρει σχετικά ο καθηγητής διαβητολογίας στο πανεπιστήμιο της Γλασκώβης, δρ. Naveed Sattar.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στοιχεία του βρετανικού Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS) αποκαλύπτουν αύξηση των εμφραγμάτων κατά 38% στα άτομα άνω των 40 και μια ακόμα πιο θεαματική αύξηση της τάξης του 89% σε νέους 20 με 24 ετών.
«Πρόωρη γήρανση» στις νεότερες γενιές
Σε πρόσφατο συνέδριο που έγινε από τον Αμερικανικό Σύνδεσμο για την Έρευνα του Καρκίνου (AACR) έγινε λόγος για μια «πρόωρη γήρανση» στις νεότερες γενιές, η οποία θα μπορούσε να ευθύνεται για την αυξημένη συχνότητα εμφάνισης των παραπάνω προβλημάτων σε πολύ νεότερες ηλικίες από αυτές που είχαμε συνηθίσει.
Με λίγα λόγια, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι για πολλούς ανθρώπους, η ηλικία των κυττάρων τους -η βιολογική τους ηλικία- είναι μεγαλύτερη από την χρονολογική τους ηλικία. Όπως αναφέρθηκε στο συνέδριο, η τάση αυτή παρατηρείται για κάθε γενιά που γεννήθηκε μετά το 1965, ωστόσο φαίνεται να είναι ακόμα πιο έντονο για όσους έχουν γεννηθεί μετά το 1997.
Κάτι ακόμα που έχει παρατηρηθεί είναι πως η εφηβεία έρχεται ολοένα και νωρίτερα, ιδίως στα κορίτσια. Σχετικές μελέτες έχουν διαπιστώσει πως κάθε 10 χρόνια, τα κορίτσια μπαίνουν στην εφηβεία κατά 3 μήνες νωρίτερα, με την μέση ηλικία αυτή την στιγμή να είναι στα 11 έτη.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αυτό αυξάνει το ρίσκο εμφάνισης κατάθλιψης, αγχώδους διαταραχής, καρκίνου στο στήθος και στο ουροποιητικό σύστημα. Επιπλέον, τα κορίτσια που έχουν περίοδο σε μικρότερη ηλικία είναι πιο πιθανό να είναι παχύσαρκα και να εμφανίσουν καρδιαγγειακά νοσήματα στο μέλλον.
Όπως και να ‘χει, το ενδεχόμενο της πρόωρης γήρανσης της νέας γενιάς δεν είναι κάτι παραπάνω από μια θεωρία, μέχρι στιγμής τουλάχιστον. Αυτό που όμως γνωρίζουμε σίγουρα, είναι πως για πολλούς νέους η πιθανότητα να εμφανίσουν προβλήματα υγείας πριν συμπληρώσουν τα 50 τους έτη, είναι σημαντικά αυξημένη συγκριτικά με τους γονείς ή τους παππούδες τους.
Τα αίτια πίσω από την πρόωρη γήρανση
Ένα βασικό αίτιο της γήρανσης είναι η αδυναμία των κυττάρων να «επισκευάσουν» τις βλάβες τους και να ανανεωθούν καθώς μεγαλώνουμε. Οι βλάβες που συσσωρεύονται με αυτό τον τρόπο αυξάνουν την φλεγμονή στο σώμα, η οποία θεωρείται ως βασικός υπαίτιος για πολλά χρόνια νοσήματα, συμπεριλαμβανομένου και του καρκίνου.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι για την πρόωρη εμφάνιση χρόνιων νοσημάτων ευθύνεται, σε μεγάλο βαθμό, η σύγχρονη, δυτικού τύπου διατροφή.
Όπως έχει φανεί και μέσα από προηγούμενες μελέτες, μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και χαμηλή περιεκτικότητα σε «σούπερ επεξεργασμένα τρόφιμα» (π.χ.: πατατάκια, μπέικον και άλλα αλλαντικά, ζαχαρωτά, επιδόρπια γιαουρτιού, μαργαρίνη, επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, αναψυκτικά, δημητριακά πρωινού με πρόσθετα σάκχαρα κ.τ.λ.) και τρανς λιπαρά, συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης φλεγμονής, χρόνιων νοσημάτων και καρκίνου του παχέος εντέρου (καθώς και άλλων μορφών καρκίνου), ανεξαρτήτως ηλικίας.
Οι ειδικοί μάλιστα θεωρούν πως ο λόγος που στην Ιαπωνία δεν έχει σημειωθεί αύξηση των περιστατικών καρκίνου που σχετίζονται με το γαστρεντερικό σύστημα στους νέους είναι επειδή η διατροφή τους δεν έχει αλλάξει εξίσου με την δυτική διατροφή τα τελευταία χρόνια και περιλαμβάνει ακόμα πολλά ψάρια, λαχανικά και όσπρια.
Η παχυσαρκία (η συχνότητα της οποίας είναι πολύ μεγαλύτερη τις τελευταίες δεκαετίες) επίσης διαδραματίζει καίριο ρόλο, με την διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους να είναι καίρια στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων και του καρκίνου, ανεξαρτήτως ηλικίας. Επιπλέον, υπάρχουν στοιχεία που υποστηρίζουν ότι η διαδοχική παχυσαρκία μπορεί να «προγραμματίσει» τα γονίδια των επόμενων γενιών και να τα προδιαθέσει σε ανάπτυξη διάφορων ασθενειών νωρίτερα.
Το άτμισμα, το οποίο την τελευταία διετία έχει γίνει εξαιρετικά δημοφιλές στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, θεωρείται ως ένας επιπρόσθετος παράγοντας που συνεισφέρει στην πρόωρη γήρανση. Πολλαπλές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι επηρεάζει αρνητικά την υγεία όχι μόνο των πνευμόνων μας, αλλά και του δέρματος και του καρδιαγγειακού συστήματος.
